Het ketonische dieet

We denken allemaal dat ons lichaam graag van suikers gebruik maakt voor de opwekking van energie, maar niets is minder waar. Het lichaam gaat veel efficiënter om met vet als brandstof en produceert bij vetverbranding zelf geen vrije radicalen en afvalproducten!

Hoe komt het dat we zijn gaan geloven dat suiker de beste brandstof voor onze cellen is? Ik heb een bericht geschreven dat je meer achtergrond geeft over het ontstaan van dit misverstand. Je kunt het hier lezen.

 

Wat is het ketonische dieet?

Het ketonische dieet draait om de inname van voldoende vet. Door veel vetten te eten en de suikers geheel weg te laten en ook de koolhydraten en de eiwitten drastisch te beperken, vraag je je misschien af, hoe eet ik dat dan al dat vet? Ik snap dat je dat nu wel heel graag wilt weten! Want als pasta’s, aardappelen, boterhammen, rijst en al het lekkere gebak en suikers niet meer mogen, wat dan wel? Laten we allereerst constateren dat het niet zo is, dat je helemaal nooit meer koolhydraten mag eten, of fruit of een gebakje. Wat ik je ga vertellen over dit dieet, dat je kan helpen om weer gezond te worden, is vooral bedoelt voor mensen met kanker. Voor hen luistert het nu eenmaal heel nauw met een dieet, om de ziekte te keren of op zijn minst tot stilstand te brengen!

Maar ook voor mensen die niet ziek willen worden is het belangrijk om koolhydraten op zijn minst drastisch te beperken! Door het lichaam suikers een periode helemaal te ontzeggen, zal het na een bepaalde tijd, die enkele dagen tot 3 weken kan duren, omschakelen van suiker verbranding naar vetverbranding. Dit noemen we ketonisch worden, omdat er ketonen in het bloed gaan circuleren die door de cellen kunnen worden opgenomen om energie uit te maken.

Daarvoor moet je dieet voor 70% uit vetten bestaan, 20% uit eiwitten en 10% uit koolhydraten.

Op het moment dat ketonen de voorkeurs brandstof wordt van de cel, verandert het DNA van de cellen en worden er geen kankercellen meer gemaakt! Het lichaam gebruikt dan namelijk een andere transcriptiefactor, waarmee de kopie wordt gemaakt van het DNA van de cel die wordt gedeeld of vernieuwd. In die zin zou je kunnen zeggen dat ketonen de kanker doden. Ik zeg liever dat in de afwezigheid van alle verstorende suikers in het bloed, het lichaam weer terug kan naar zijn fabrieksinstellingen en dus gewoon weer gaat doen wat het moet doen en dat is; gezonde cellen produceren. Dat doet het door weer de normale transcriptiefactor te kiezen bij het kopiëren van het DNA van de cel. Er komen dus geen nieuwe kankercellen bij! De kankercellen die er al wel waren krijgen geen brandstof meer en sterven af.

Daarvoor moeten allereerst alle suikers en snelle koolhydraten uit de voeding verdwijnen. En uit het bloed. Ook in de lever en in de spieren liggen suiker voorraden opgeslagen die gemakkelijk vrij komen onder invloed van stress. Hoe stress van invloed is op de suikerregulatie behandel ik in een apart artikel (klik daarvoor straks hier).

Voordat het lichaam de omschakeling echt kan maken, mag er maar een zeer beperkte hoeveelheid koolhydraten in je eten aanwezig zijn. Omdat je het lichaam niet de belangrijke vitamine en mineralen wilt ontzeggen, eet je nog wel sla en vooral groene groenten. Wanneer je te eenzijdig en teveel en te lang koolhydraten hebt gegeten, heeft je lichaam vaak veel te weinig mineralen en zouten zoals kalium gehad. In de cel worden grote moleculen opgenomen en uitgescheiden via de Natrium-Kalium pomp. Bij een tekort aan kalium in de cel (!) zal de cel zijn afvalstoffen niet goed kwijt kunnen en dat is vaak het begin van alle ellende. Daarom is het goed om naast de vetten vooral te kiezen voor kalium rijke groenten met zo min mogelijk koolhydraten, of te wel groenten met een lage glykemische waarde. Een overzicht van de glykemische waarde van voedingsstoffen vind je op de website van het diabetes fonds. Let op! Dit is nog geen correct overzicht van voedingsstoffen die mag eten bij een ketonisch dieet.

Welke koolhydraten mogen wel?

Als groente of sla kun je variëren met; boerenkool, rucola, veldsla, waterkers, spinazie, groene paprika, asperges, radijs, witlof, broccoli, spruiten, etc. Alle kruiden zijn ook prima, peterselie, basilicum, tijm, munt, oregano. Maak je eten vooral ook lekker! En vergeet niet dat je ook het nodige direct uit je tuin of de natuur kunt halen! In het voorjaar is het jonge blad van de paardenbloem een uitstekende aanvulling op je supermarkt sla!

Ter garnering en voor de bite, kun je kaas, spek, avocado, zaden en noten gebruiken. Alle noten mogen en als ze rauw zijn laat ze dan een nacht weken om het fytinezuur eruit te weken. En als je tenminste een paar weken ketogeen bent, kun je er zoete aardappel en andere knol en wortel gewassen weer bij gaan nemen, zoals biet, pastinaak, wortel, knolselderij etc. Maak dan eens zoete aardappel frites met mayonaise!

Welke eiwitten mag ik eten?

Ik zet op de eerste plaats in dit dieet als bron voor eiwitten, zacht gebakken of gekookte eieren en vette vis! Maar je mag ook eigenlijk alle soorten vlees eten. Kies voor de vetste varianten. Ja, dat zijn allemaal verzadigde vetten! Die vetten die door de suikerindustrie zijn zwart gemaakt. Waar we hartinfarcten van horen te krijgen…die vetten, ja die bedoel ik. En dan natuurlijk lever! Zet tenminste 1x per week lever op het menu en neem ook eens als je honger hebt een stukje leverworst! Het lijkt allemaal op de keuken van onze oma’s. Ja, het is waar! En ik wil ook graag dat je spruitjes gaat eten, met uitgebakken spek en een sausje van olijfolie, knoflook, zout en kurkuma. Maar terug naar de eiwitten. In het ketonische dieet zijn ze beperkt tot slechts 25% van je dagelijkse inname. Het ketonisch dieet wijkt daarmee substantieel af van wat bijvoorbeeld bekend staat als het Atkins dieet of wat Dr. Frank in Nederland propageerde. Beide artsen hadden voornamelijk gekeken naar een dieet dat zou kunnen werken om af te vallen en om hart problemen te voorkomen. Wat zij beiden over het hoofd hadden gezien, is dat het lichaam uit eiwitten erg gemakkelijk suikers kan maken en dat ook doet, ALS de vetinname te beperkt is!!! Van dit dieet wordt je dus niet ketogeen! Dat wil zeggen je lichaam schakelt nog niet om naar volledige vet verbranding op cel niveau. Er wordt wel vet vrijgemaakt en je valt er ook zeker van af, maar je bereikt nog een onvoldoende hoog gehalte ketonen in je bloed.

Hoever je bent in de omschakeling kun je gemakkelijk meten met ketostix van Bayer, die je overal op internet kunt kopen. Je ziet ze hiernaast afgebeeld. Je plaatst de stik een uur na je laatste avondeten 15 seconde in je urine dat je in een bakje hebt opgevangen. Wanneer je zoals je hiernaast ziet de laatste twee vakjes hebt benadert, ben je echt ketogeen!

Daarnaast zijn er nog twee belangrijke metingen die je nodig hebt om voor jezelf vinger aan de pols te houden. Dit zijn de PH van je urine en natuurlijk het glucose niveau in je bloed!

In een ander artikel ga ik nog uitgebreid in op hoe dit kunt meten en alle ins en outs van het protocol. (Dat kun je straks hier lezen)

Hoe kom je aan genoeg vet?

In het ketonisch dieet draait het om vet. Dat lijkt bijna onmogelijk, want waar smeer je dat vet nu eigenlijk op als je geen boterham meer mag smeren of geen pasta hebt om de saus aan vast te laten kleven?  Natuurlijk maak je voor je salades een dressing van echte virgin olijfolie. En als je het je kunt permitteren, doe je er ook een scheut MCT-8 olie doorheen.  Het makkelijkste om toch veel vet binnen te krijgen is om het te combineren met de proteïnen of eiwitten die je toch nog in beperkte mate mag eten. Je bakt alles rijkelijk in de kokosolie, maakt een lekkere kip curry saus met kokosmelk of je gaat op de Franse tour en bakt een vette karbonade of rib eye met peper roomsaus en champignons! Champignons zijn uitstekend om het bakvet te absorberen, dan hoef je het niet van je bord te slurpen!

Maar je kunt natuurlijk ook voor vis kiezen. In het overzicht geef ik de de beste vis om te eten eerst. Paling staat tussen haakjes omdat het van de vangplek afhangt of de vis veel of weinig toxines bevat…Zie je dat de favoriete zalm, bij mij op de laatste plaats komt? Dit komt door de kweekmethoden en daarom staat ook een vis als Pangasius er niet bij.

Overzicht vette en niet-vette vis soorten

Om je te inspireren kun je ook Dr. Darren Schmidt gaan volgen. Hij is een van de mensen, die wat betreft de metabolische oorzaak, kanker het best heeft begrepen, naar mijn idee. Hieronder geeft hij uitleg over zijn persoonlijke ketogene dieet:

Om je alle handvatten te geven die je nodig hebt om zelf keuzes te kunnen maken heb je hier een overzicht van de beste vetten waar je uit kunt kiezen:

Tot slot kun je veel extra vet opnemen door kokosvet in je koffie op te lossen. In plaats van koffiemelk (waar lactose, melksuiker inzit) neem je slagroom! Twee heerlijke kopjes koffie per dag mag je zeker tot je dagelijkse verwennerij maken!

Wat ook past in het ketogene dieet als je al een tijdje ketogeen bent, dus niet aan het begin, maar na 3 weken en ook voor je huisgenoten die mee willen doen, is zoete aardappel frites, gebakken in kokosvet met mayonaise!

Wie zei dat een dieet een straf moet zijn?

Vegetarisch of vegan ketogeen, bestaat dat ook?

Je kunt het ketonische dieet ook vegetarisch of zelfs veganistisch maken. Voor mensen die een darmflora hebben, die gemakkelijk de eiwitten uit groenten en noten kan halen, is dit zeker een optie. Maar er zit een groot gevaar aan dat er een tekort in B vitamines kan ontstaan. Hier moet ik even een zij stapje maken naar de Cori cyclus om het verband tussen B vitamines en kanker uit te leggen.

1. Ten eerste moet het lichaam kunnen beschikken over 24 (!) B-vitamines, waarvan er heel wat het makkelijkst beschikbaar komen door het eten van eieren, kaas, vlees en zuivel. Van de 24 zijn er 8 essentieel en kunnen dus niet door het lichaam zelf worden gemaakt. Ze kunnen soms wel worden opgeslagen in de lever voor hele lange tijd, zoals B12. De 8 essentiële B-vitamines zijn:
   1. Thiamine (Vitamine B1)
   2. Riboflavine (Vitamine B2)
   3. Nicotinezuur en nicotinamide (Vitamine B3)
   4. Panthotheenzuur (Vitamine B5)
   5. Pyridoxine, pyridoxal, pyridoxamine en hun fosfaatesters (Vitamine B6)
   6. Biotine ook wel Vitamine H genoemd (de naam vitamine B8 wordt nauwelijks meer gebruikt)
   7. Foliumzuur en folaat (de naam vitamine B11 wordt nauwelijks meer gebruikt)
   8. Cobalamine-verbindingen (Vitamine B12)
2. De overige B-vitamines die hier worden besproken, worden in de lever gemaakt, als de lever dat kan! We noemen ze semi-essentieel en ze zijn vooral van belang voor de stofwisseling van de cel.

In de Cori cyclus wordt het melkzuur omgezet naar glucose. Melkzuur ontstaat door:

1. suikerverbranding van de normale cellen,
2. en door suiker fermentatie (15x meer dan de gewone cellen) van kankercellen!

Hiervoor zijn de B-vitamines essentieel. Onder invloed van stress verbruikt het centrale zenuwstelsel, veel meer B-vitamines dan normaal. Wanneer de lever geen B-vitamines heeft voor zijn eigen synthese, maar deze worden opgemaakt door het zenuwstelsel als gevolg van chronische stress, dan wordt de mogelijkheid om uit melkzuur om te zetten naar glucose beperkt of helemaal geblokkeerd. Dit noemt men ook wel Cachexia Dit is waar kankerpatienten meestal aan overlijden. Een vreselijk pijnlijke dood.

De makkelijkste en snelste manier om het lichaam te voorzien van de juiste B vitamines is daarom door het eten van lever! Wil je perse veganistisch blijven eten, dan raad ik je aan om dan alleen de B vitamines van Standard Process aan te schaffen, die bevatten namelijk lever in pil vorm.

Kan ik kanker genezen met een ketogeen dieet?

Dat is natuurlijk de hamvraag. Is dit allemaal voldoende om succesvol kanker te bestrijden? Het antwoord is nee. Nee, er is nog meer voor nodig!  Een van de factoren die een verkeerde transscriptiefactor aan het werk zet in je lijf, is het stress hormoon cortisol. Ik behandel dit aspect van de genezing in een ander artikel dat je hier kunt lezen. Maar het tweede belangrijke aspect, wat alleen Dr. Darren Schmidt heeft ontdekt tot nu toe, is de rol van de lever in het kunnen elimineren van de gifstoffen en het melkzuur dat ontstaat door suiker verbranding en kanker in het lichaam. Wanneer de lever niet voldoende B-vitamines beschikbaar heeft kan het de hier boven beschreven Cori cyclus niet doorlopen! Daarvoor is het essentieel ook LEVER te eten. In de oude protocollen die Max Gerson ontwikkelde kregen de patiënten van hem ook rauw lever shakes. Zelfs tot 3x per dag.

Het mooie is nu, dat we eigenlijk niet hoeven te kiezen tussen Gerson en Keto. En dat zou wel eens het ei van Columbus kunnen zijn!

In de behandelingen die op Gerson zijn gebaseerd, zoals het Hypocrates instituut en Vally of Hope, wordt dit naar mijn weten niet aan de patiënten voor geschoteld. De success rate van dergelijke instituten is best goed, maar komt niet hoger dan een 50-55%. De juicing therapie leunt eigenlijk volledig op het regenereren van de lever, door deze enorm te spoelen en te reinigen en zoveel mogelijk vitaminen en mineralen aan te bieden. En dat lukt ook meestal voldoende voor mensen die waarschijnlijk tot dan toe, een redelijk gebalanceerd dieet hebben gevolgd. Die kunnen ondanks een gebrek aan talloze B-vitamines in deze therapie, nog een tijdje uit bijvoorbeeld hun voorraad B12 putten.

Het mooie is nu, dat we eigenlijk niet hoeven te kiezen tussen Gerson en Keto. En dat zou wel eens het ei van Columbus kunnen zijn! Wanneer we de inname van ons voedsel beperken tot 4 uur per dag en de rest van de tijd vasten en alleen water met citroen en mineralen drinken of ontgiftende thee, dan is wat we eten niet meer zo heel erg van invloed op het wel of niet ketogeen worden. Door het vasten gaat de lever ondanks de koolhydraten in de groentesappen, ketonen produceren en kunnen we de kankercellen doen afsterven. Daar is het vasten dan weer voor.  Met de juices reinigen we de lever, drinken we vitamines en mineralen naar binnen en met de vetten, het zout, het eten van lever en eiwitten bieden we het hele lichaam en de lever ook voldoende bouwstoffen aan!

In een ander artikel zal ik de rol van zout voor de spijsvertering en de omzetting van eiwitten naar aminozuren uitleggen. Zonder aminozuren, kun je o.a. geen neurotransmitters maken.

Samenvatting

Als het goed is heb je uit dit artikel een aantal dingen geleerd:

1. Je lichaamscellen kunnen meer en betere energie halen uit vet dan uit suiker
2. De cellen maken deze switch, als de lever ketonen gaat vrijgeven in het bloed en er geen suikers meer in het bloed aanwezig zijn.
3. Kankercellen verbruiken 15x meer suikers dan gewone cellen en kunnen niet omschakelen naar vetverbranding.
4. Om ketogeen te kunnen worden moeten ook de suikers die opgeslagen liggen in de lever en spieren eerst opgebruikt worden, daarom duurt het even voor je ketonen in je urine kunt meten.
5. Alleen de hersenen en het ruggenmerg hebben een beperkte hoeveelheid glucose nodig. Dit kan de lever te allen tijde maken uit eiwit.
6. De lever zet melkzuur om in glucose, die weer naar de cellen gaat. De lever kan dit alleen doen wanneer het beschikt over B-vitamines. Die kun je supplementeren maar ook binnen krijgen door lever te eten! Door geen suiker meer te eten, wordt de productie van melkzuur steeds minder en worden uiteindelijk alle suikers opgebruikt.
7. Een combinatie van 20 uur vasten, groentesappen, maar in ieder geval 1,5 liter water met citroensap drinken en de hoofdmaaltijd van de dag laten bestaan uit 70% vet, 10% koolhydraten en 20% eiwit, lijkt de silver bullit te kunnen zijn!